FREN: Herhangi bir hareketle cismin veya makinenin hareketini yavaslatan veya durduran düzendir. Bisikletlerde kullanilan çesitleri vardir.
Bisikletin gidonu üzerinde sag el ile tutulan fren kolu arka freni, sol el ile tutulan fren kolu ön freni çalistirir. Güvenli frenleme için her iki fren birden
kullanilmalidir, önce arka freni sonra
ön freni sikmak gereklidir. Frenleme esnasinda bisiklet üzerindeki durus pozisyonumuzu da belirlememiz önemlidir. Fren, bisikletinizde saglikli
durus yapabilmek için hayati önem tasiyan sistemdir. Bakimi ve kontrolü önemlidir. Fren kollarini sikiniz ve bisikletinizi geriye ve ileriye itiniz.
Bütün parçalari kontrol ediniz. Fren pabuçlarini da kontrol ediniz. Pabuçlar yipranmis jant yüzeyine tamamen degmiyor ise orjinali veya jantile
fren sisteminize uyumlu, uygun yedek parçalar ile degistiriniz.
Fren çesitleri; Çubuk fren, Silindirik fren, Kontra fren, Kumpas fren, Aski fren, V fren, Disk fren olmak üzere çesitleri vardir.
Çubuk fren; Genellikle klasik bisikletlerde kullanilir. Yuvarlak çubuk demirlerden olustugu için bu ismi almistir.
Kontra fren; Arka göbek içine yerlestirilen sistemle çalismaktadir. Fren yapilmak istendiginde pedal kollari ayak yardimiyla geri çevrildigi an
frenleme yapar. Az bakim gerektirir, fren kolu yoktur. (Resim 1)
Silindirik fren; Arka göbek içine yerlestirilen sistemle çalismaktadir. Üzerindeki sogutucu özelliginden dolayi rahatlikla kullanilir. Kontra frenin
gelismis seklidir. Az bakim gerektirir.
Kumpas fren; Çelik teller, yay, fren pabuçlari, ay biçimli dört parça ve fren kollarindan meydana gelen bir sistemdir. Bisikletin ön ve arka
kisminda bulunmaktadir. Fren pabuçlari; ön ve arka jantin yanaklarina basar. (Resim 2)
Aski fren; Fren pabuçlari, kisa fren ayaklari, çelik teller ve fren kollarindan meydana gelen fren sistemidir. Fren pabuçlari; ön ve arka jantin
yanaklarina basar. Bisikletin ön ve arka kisminda iki adet bulunmaktadir.
V fren; Fren pabuçlari, uzun fren ayaklari, çelik teller ve fren kollarindan meydana gelen fren sistemidir. Fren pabuçlari; ön ve arka jantin
yanaklarina basar. Bisikletin ön ve arka kisminda iki adet bulunmaktadir.
( Resim 3)
Disk fren; Üstün fren teknolojisinden yararlanilarak tasarlanmis bir sistemdir. Ön ve arka teker göbegine bagli iki adet disk rotoru,
kadroya,çatala bagli iki adet merkezden, fren kollarindan ve çelik teller veya hidrolik hortumlarindan olusan bir sistemdir. Hidrolik ve mekanik
olmak üzere ikiye ayrilir. Her iki sistemde fren kollariyla birlikte çalisir. Frenleme; ön ve arka göbeklere baglanan disk rotorlarinin yanaklarina
merkezler içindeki disk fren pabuçlarinin baskisi ile çalisir. Tek olarak önde veya arkada kullanilabilinir. Tek kullanildiginda diger tarafina V-
Brake fren sistemi kullanilmasi uygun olur. Bu sistemin kullanilabilmesi için kadro ve ön çatal üzerinde baglanti yerinin olmasi gerekir.(Resim 4)
Isleyis Kontrolleri:
FREN PABUÇLARI: Fren pabuçlarini içe döndürmek için ayar seçenegi yoksa fren pabuçunun arka ucu ile jant arasinda 2 mm. olacak sekilde
ayarlamaya çalisilmalidir. Eger fren pabuçlarini içe döndürmek için ayar yeri varsa fren pabucunun arka ucu ile jant arasinda 2 mm fren
pabucunun ön tarafi ile jant arasi I mm. olacak sekilde ayarlamaya çalisilmalidir. Çok hassas jantlarda bu ölçüler I mm.'ye göre ayarlanmalidir.
KUMANDA: Ön tekerlegi kaldiriniz ve çeviriniz. Dönüs sirasinda fark edilen herhangi bir uygunsuz durumun sebebi, sikismis parçalar olabilir.
Ön freni sikiniz, bosta kalan elinizi kumanda basliginin etrafina koyarak bisikletinizi ileriye ve geriye dogru hareket ettirip, yataklarda bosluk
olmadigini kontrol ediniz. Aksi takdirde, bisikletinizi muayene ettiriniz.
PEDAL ve ORTA GÖBEK KONTROLLERI: (Resim1) Pedali kavrayarak bisikleti merkez eksenine dogru ve tersine dogru hareket ettiriniz.
Diger pedal ile ayni islemi tekrarlayiniz. Eger bosluk hissederseniz en kisa sürede Serviste bisikletinizi muayene ettiriniz. (Sikilmasini
saglatiniz.)
DIS KABLO ve TEL KONTROLLERI: (Resim 2) Fren ile vites kumanda kablolarini ve ilgili fren askilarini muayene ediniz. Eger
paslanma,yipranip saçaklanma veya bükülme tespit ederseniz, hemen yenisi ile degistiriniz.
JANT TELI TANSIYONLARI: (Resim 3-4) Tansiyon kontrolü için tekerlegin her iki tarafindaki jant tellerini, çift olarak bas parmaginizile isaret
parmaginiz arasinda sikica kavrayiniz. Eger bazi teller gevsemisse, jant tellerinin tansiyonunu ve merkezlenmesini kontrol ediniz.
JANTLARIN DURUMU: Frenler kullanildiktan sonra fren pabuçlarini janttan ayiriniz. Her seferinde bir parça metal asinmis olacaktir. Normal
olarak janttan kaybedilen metal miktari küçüktür ve jant çok yavas olarak güçsüzlesir. Buna ragmen fren yüzeyi düzenli olarak kontrol
edilmelidir. Eger yanlis fren pabuçlari takilirsa metal daha çabuk asinir ve tehlike daha çabuk gelir.
Her yeni fren pabucu alisinizda servisinize jantlarin asinma durumunu kontrol ettiriniz. Kis günlerinde jantlar daha kaygan olabilir. Tam fren
gücünü saglayabilmek için jantlarin yüzeylerini temiz tutunuz.
KADRO ve ÇATAL: Kadroyu, çesitli borularin belirli birlesme bölgelerinin etrafini, gidonu, gidon sapini ve sele sapini görsel olarak inceleyiniz.
Çatalin özelliklebüküm yerlerini kontrol ediniz. Derin siyriklarin, çatlaklarin ve renk solmalarinin oldugu durumlarda, çatal parçalari çabuk
asinmaktadir. Gerektigi durumlarda yenisi ile degistiriniz.
ZINCIR: Zincir, krank takimi dislisinin hareketini arka disli vasitasiyla tekerleklere iletir. Kullanim sikligina ve yol kosullarina bagli olarak zincirin
periyodik temizliginin yapilmasi gereklidir. Zincir, disliler üzerinde çapraz pozisyonda kullanilmamalidir. Aksi takdirde zincirden istenmeyen asiri
sürtünme sesleri gelir ve krank takimi disleri, arka disliler, zincir asinir. Zincirin sökülme ve takilma islemleri özel pense ile yapilir.
Genel Bilgiler: Tüm parçalarin ve aksesuarlarin uygun sekilde takildigindan emin olunuz. Tüm diger mekanik gereçlerde oldugu gibi,
bisikletinizin ve parçalarinin asinmaya ve gerilmeye maruz kalacagini aklinizdan çikarmayiniz. Sadece belirli yaglayici maddeler kullaniniz,
(bisiklet yagi ve gres gibi), motor yagi gibi yogun yaglayici maddeler kullanmaktan kaçininiz. Yaglayici maddelerin kullanimi konularinda bilgi
almak için servislerimize danisiniz.
Tasima ve Bakim: Bisikletler üretilirken fabrikasyon ayarlari yapilmis vaziyette sevk edilirler. Nakliye esnasinda bu ayarlar bozulmayacak
sekilde ambalaj yapilir.
Ilk Montaj; bayideki bisikletler teshir ve satisa sunum amaçli servisler tarafindan montaji yapilir. Bu montaj sirasinda varsa, hatali/arizali
durumlar tespit edilerek onarilir. Ikinci bakimin amaci; Fabrikasyon ayarlariyla satilan ilk kullanim esnasinda gevseyen civatalar,vidalar, akort
ve vites ayarlarinin tekrar gözden geçirilmesi islemidir. Bu bakimda vites ayarlari kontrol edilir.Normal kullanimda viteslerin ayarlari uzun süreli
bozulmazlar. Vites kollari, önve arka vites degistiricisi disardan herhangi bir darbe aldiginda ayarlari bozulur ve ariza olma olasiligi biraz daha
fazladir. Disardan alinan darbeye karsi en hassas parçalarin basinda arka vitesdegistiricisi gelmektedir. Egilmis bir arka vites degistiricisiyle
bisiklet kullanildiginda; zincir vites attiricisiyla büyük disli üzerine alindigi an vites makaralari tellerin arasina girer ve egilip kirilmaya sebebiyet
verirler.Bu durumun öncesinde görsel olarak dikkat edilirse veya hareket halindeyken sürtünme sesiduyuldugunda hemen kullanilmadan
servise gidilirse ariza büyümeden önlenir.Egilmis bir ön vites degistiricisiyle bisiklet kullanildiginda; hareket halindeyken ön vites
degistirmeislemi yapildiginda, zincir krank takimi üzerindeki dislilerden vitese atildigi istikamet dogrultusunda kurtularak iç tarafa veya dis
tarafa dogru bosa çikar. Darbe denildiginde; sadece kasti olarak çekiçle vurmak veya sert bir sekilde çarpmak anlamina gelmemelidir.
