A. Metaller hakkında
Bisiklet gövde yapısında kullanılan klasik malzeme çeliktir. İyi özelliklerine rağmen yüksek
performans bisikletlerinde yerini alüminyum ya da titanyuma bırakmıştır. Bu değişimin ana nedeni
daha hafif bisikletlere olan ilgidir.
Metallerin Özellikleri
Farklı metallerin kullanımıyla ilgili olarak temel bir özelliği beyan etmek olası değildir. Burada önemli
olan o metalin daha çok ne amaçla seçildiğidir. Bu seçimler dizayna, testlere, üretime bağlı olarak
değişmektedirler.
Metallerin korozyon direnci de tiplerine göre çok farklılık göstermektedir. Çelik eğer korunmazsa
paslanabilir. Alüminyum ve titanyum, kendini korumak üzere kendini hızla bir oksit tabakası ile
kaplar. O nedenle korozyona karşı daha dirençlidirler. Ama alüminyumun diğer metallerle birleştiği
durumlarda korozyon hızlı olur ve galvanik korozyon meydana gelebilir.
Metallerin yumuşaklığı da farklıdır. Yumuşaklıktan kastedilen, kırılmadan kolayca eğme, bükme ya
da uzatma yapılabilmesidir. Genel olarak söylenirse çelik malzeme titanyum ve alüminyumdan daha
yumuşaktır.
Metallerin yoğunluğu da farklıdır. Çeliğin yoğunluğu 7.8 gram/cm3, titanyumun 4.5 gram/cm3,
alüminyumun 2.75 gram/cm3’tür. Bunların yanında karbon fiberin yoğunluğu 1.45 gram/cm3’tür.
Metaller yorulabilir. Belli bir kullanım dönemi sonunda yük altında olmaktan çatlamaya başlarlar.
Metal yorgunluğu ile ilgi kısmı aşağıda okuyunuz.
Farz edin ki kaldırıma, hendeğe, kayaya, arabaya ya da başka bir bisikletçiye çarptınız, siz öne
doğru o momentumla savrulurken bisikletin önüne çok daha fazla yük bindirmiş olacaksınız. Gerçi
kaza anında bisiklete değil size olanlar önemlidir.
Metal bir bisiklet gövdesinden beklentimiz nedir? Bu çok farklı faktörlere bağlıdır. Zira bisiklet
dizaynları bisikletlerin kaza yapma durumlarına göre yapılmaz. İyi bir darbe alan gövde eğilir ya da
bükülür. Çelik bir bisiklette kaza sonrası maşa bükülmüş olsa bile gövde hasarsız olabilir. Daha sert
olan alüminyum gövdede böyle bir kazada gövde de eğilir ya da bükülür. Önden alınan bir darbeyle
gövdenin daha çok maşaya yakın olan boruları ek yerlerine yakın noktalardan bükülür. Hatta daha
sert darbede maşa ana gövdeden ayrılabilir.
Metal bir gövde kırıldığında metalde eğilme, bükülme ya da katlanma kolayca fark edilir. Son
zamanlarda metal gövde ile karbon maşa bir arada görülmektedir. Kompozit malzemeler için
aşağıda Bölüm B’ye bakınız. Göreceli yumuşaklığa sahip metaller ve yumuşak olmayan karbon
fiber malzeme için bir kaza senaryosu düşünürsek metalde kaza sonra bükülme ve katlanmalar
gözlenebilirken karbon fiberde bu durum gözlenmez. Belli bir darbe yüküne kadar karbon maşalı
metal gövdeli bisiklette maşa sağlamken gövde hasarlı olabilir. Ama belli bir gücün üzerinde ise
karbon maşa kırılır.
37
İlginizi çekebilecek Giant marka Bisiklet ürünleri
