Kolon takımı, su yağlamalı pompalarda kolon borusu ve manşonu, aramili ve manşonu, yatak tutucu ve
aramili lastik yatağından oluşur. Kolon takımı boyu 3000 d/d pompalarda 5 ft. (yaklaşık olarak 1.5 m) ve
1500 d/d pompalarda 10 ft. (yaklaşık olarak 3m) olarak uygulanır. Kolon borusu boyuna kaynaklı karbon
çelik sacdan (ERW boru) imal edilmiş olup yüksek basınca dayanıklı ve uluslararası standardlara uygun
kalın etli bir borudur. Aramili hassas işlenmiş ve yüzeyi taşlanmış kalibre mil olup mil çapı taşıyacağı güce
ve malzemesine göre belirlenir. Aramilinin, içme suyu ve kimyasal sıvı pompajı gibi uygulamalarda
paslanmaz çelik, kullanım suyu ve hamsu pompajı gibi uygulamalarda karbon çeliğinde olması uygundur.
Karbon aramilinin kullanıldığı durumlarda milin lastik yatakta çalışan yüzeyini korumak için sert krom
kaplama veya mil gömleği uygulaması gerekir.
Yağ yağlamalı pompalarda kolon takımı; kolon borusu ve manşonu, karbon çelik aramili ve manşonu,
dikişsiz kalın etki borudan mamul mil muhafaza borusu (yağ borusu), mil muhafaza borularını birbirine
bağlayan ve aramilini yataklayan aramili yatağı ve yağ borusu ile kolon borusunu yataklayan merkezleme
lastiğinden oluşur. Yağ yağlamalı kolon asamblesinde kolon borusu ve aramili boyu standard 10 ft. (aramili
her 3.3 ft. –yaklaşık olarak 1 m’de bir yataklanır), 1500 d/d pompalarda yağ borusu boyu 5 ft. (aramili 5 ft. –
yaklaşık olarak 1.5 m’de bir yataklanır) olarak verilir.
LAYNE BOWLER POMPA SANAYİ A.Ş. üretimi kolon boruları TS 514’e uygun standardta, kalın etli olup
API 5L standardına uygun konik NPT diş çekilir. Konik dişli boru ve manşon zincirli boru anahtarı ile
sıkıldığında tam bir kilitlenme ve iyi bir sızdırmazlık sağlar. Demotaj sırasında boru ve manşonlar zincirli
boru anahtarı ile dişler zedelenmeden rahatça sökülür. Sızdırmazlık için keten, macun, v.s ve dişlerin
kilitlenmesi için herhangi bir kimyasal kullanmaya gerek yoktur. İstendiği takdirde sıvı conta kullanılabilir.
Sipariş durumunda flanşlı kolon boruları da üretilmektedir.
1.2.c VHS Motor
VHS (dik delik mili) motor, özel olarak düşey mili dik türbi9n pompalar için inşa edilmiş sincap kafesli
asenkron, 3 fazlı bir motordur. İçi boş mile sahip motor rotoru alttan radyal yükler için gres yağlamalı sabit
bilyalı yatak ile, üstten hem radyal hem eksenel yükleri taşıyan sıvı yağ yağlamalı eğik bilyalı yatak ile
yataklanmıştır. Üsteki eksenel yatak pompada oluşan trast yüklerini tamamı ile karşılaşılayacak ve tüm
dönen motor ve pompa elemanlarını (motor rotoru, düşey aramilleri, pompa mili ve fanlardan oluşan tüm
rotor sistemi) taşıyacak şekilde dizayn edilmiştir. Pompa başlık mili motor delik milinin içinden geçerek
motor kaplinine bir kama ve ayar somunu vasıtası ile bağlanır ve böylece pompa rotoru (tüm pompa döner
elemanları) ve pompa çalışırken meydana gelen pompa trast yükü motor yükü motor üst yatağı tarafından
taşınır. Motor kaplini “ratchet” tipi olup ters dönmeyi engelleyen pimli mekanizmaya sahiptir.
VHS motorlar 380 V, 50 Hz, 3 fazlı ve yıldız-üçgen yol vermeli olup 3000 d/d için 3-90 kW ve 1500 d/d için
3-150 kW güçlerde yerli olarak imal edilmektedir. IP23 Koruma sınıfındaki motorlar içten soğutmalı tipdedir.
Motor üzerindeki klemens kutusu IP 54 koruma sınıfındadır.
Resim3
1.2.d Standard Motor
Dik dolu mili (V1 tipi stand) motor sincap kafesli, asenkron ve 3 fazlı norm motor olup motor ve klemens
kutusu IP 54 koruma sınıfındadır. Tam kapalı ve dıştan soğutmalı tipte olan norm motorun üst tarafında
motor rotoruna direkt plastik bir fan ile stator ve rotorun soğutulması sağlanır. Plastik fan hava girişine izin
veren emniyet amaçlı bombeli bir sac ile kapanmıştır.
Standart motor 380 V, 50 Hz, 3 fazlı ve yıldız-üçgen veya direkt yolvermeli olup 3000 d/d için 3-100 kW;
1500 d/d için 3-100 kW; 1000 d/d için 3-150 kW; ve 750 3-100 kW güçlerde yerli olarak imal edilmektedir.
Uluslararası nitelikli IEC standardları ile Türk Standardlarına uygun imal edilen standard motorda rotor
alttan ve üstten gres yağlamalı sabit bilyalı yataklar ile yataklanmış olup bu yataklama sistemi, sadece
motor rotorunu taşımaya yeterlidir. Motor yataklama sistemi tüm pompa rotor sisteminin ağırlığı ile pompa
çalıştığında oluşan trast yükünü taşıyacak kapasitede olmadığından, çıkış başlığı ile motor arasındaki motor
mili ile başlık elastik kaplin çifti ile akuple eden; pompada oluşan trast yüklerini taşıyabilen; ve tüm rotor
5