4.2 Motorun Soğutulması
Motorun yeterli şekilde soğutulması için çevresinde asgari bir su akış hızının sağlanması gereklidir.
Bu hız asgari 0.16 m/s olarak belirlenmiştir. Bu hızın teşekkül edebilmesi, pompanın kuyu su gelirinin
veya filtre borusunun üstünde veya altında monte edilmesine önemle bağlı olup aynı zamanda kuyu
çapı ve pompa debisi ile de ilişkilidir.
Motorun yeterince soğutulabilmesi için derin kuyularda pompayı ya filtre borularının üzerine
ya da pompa emişi iki filtre borusunun ortasına gelecek şekilde monte etmek gerekir.
Derin kuyu çapının büyük olduğu, keson kuyu, göl veya havuz uygulaması gibi durumlarda veya
zorunlu olarak pompanın filtre borularının altına yerleştirildiği pozisyonlarda motor çevresindeki su
hızının istenen şekilde sağlanması için pompa emişi ve motor bir gömlek içine alınır. LAYNE
BOWLER POMPA SANAYİ A.Ş. tarafından imal edilen AKIŞ YÖNLENDIRICI kullanıldığında
motorun soğutulması probleminden doğabilecek arızalar önlenmiş olur.
Motor çevresinde en az 0.16 m/s. su hızı mutlaka sağlanmalıdır. Büyük çaplı derin kuyu, filtre
borularının altına zorunlu pompa montajı veya havuz-keson kuyu gibi uygulamalarda bu hız
sağlanamayabileceğinden LAYNE BOWLER POMPA SANAYİ A.Ş. AKIŞ YÖNLENDIRICISI
kullanılmalıdır.
4.3 Önerilen Pompa-Motor Korumaları
Pompanın çıkış haznesinin içinde bulunan klape, çekvalf olarak çalışır ve ayrıca pompa ve
motorun yüke karşı kalkış yapmasını sağlayarak motor ömrünü uzatır. Klape yuvasından hiç bir
şekilde çıkarılmamalıdır.
Kısa basma (terfi) hatlarında, pompada bulunan klape sebebi ile ayar vanası yanında ayrıca bir
çekvalf kullanmaya gerek yoktur. Uzun basma (terfi) hatlarında ayar vanası yanında ayrı bir çekvalf
kullanılabilir.
Panoda mutlaka bulunması gereken korumalar; termik röle, hat koruma sigortaları ve su seviye rölesi
olup bunlara ek olarak faz koruma rölesi ve faz sıralama rölesinin kullanılmasında büyük yarar vardır.
Faz koruma rölesi: Her üç fazdaki gerilimi kontrol eder, fazlar arası gerilim farkı ±%10 üzerine
çıktığında röle açarak motorun devre dışı kalmasını sağlar. Bu rölenin hiçbir şekilde devre dışı
bırakılmaması gereklidir. Aynı zamanda fazlardan herhangi birinin kaybolması durumunda motorun
iki fazda çalışmasını da engeller.
Faz sıralama rölesi: Pano bağlantıları yapılıp pompa işletmeye alındıktan sonra herhangi bir şekilde
şebeke girişinde faz sırası değişir ise pompa ters çalışacak ve su basmayacak, durumun farkına
varılmadığı takdirde pompa arızaya girecektir. Söz konusu röle kullanıldığı takdirde, şebeke girişinde
(veya şebekede) faz sırası değişir ise pompa devreye giremeyecek ve röle ikaz verecektir.
Fonksiyonel açıdan faz sıralama rölesi gerekli bir teçhizattır.
Su seviye rölesi: Pompanın kuyuda susuz çalışmasını ve tahrip olmasını önlemek ve otomatik
olarak devreye girip çıkmasını sağlamak için su seviye rölesi kullanılır. Dikkat edilmesi gereken nokta
alt ve üst seviye elektrodlarının doğru girişlere bağlanmasıdır.
4.4 Motor Bağlantı Şemaları
Şekil 8’e bakınız.
15