Salmastra baskısından ılık su gelecektir. Bu işlemi bir kaç defa tekrarlayın ve baskıdan sızan su iyice
soğumadan sıkıştırmayın.
3.2.c. Hava Borusu Montajı ve Çalıştırılması
Kuyunun suyuna sokulmuş bir hava borusu suyun derinliğini tayin etmede kullanılan en basit metotdur. Bu iş
için galvanizli, bakır veya pirinç borular kullanılabilir.
Hava borusunu kullanmak için belirli bir noktadan (genellikle pompa başlığı) itibaren borunun tam uzunluğunu
bilmek lazımdır. Hava borusu asgari pompa altına (emme borusuna) kadar uzatılmalıdır. Kolon borusunun boyu
bilindiğine göre temelden pompa grubunun üst kısmına kadar olan yükseklik umumiyetle 3 m lik kolon boyunun
katlarıdır. Eğer hava borusunun boyu tayin edilmek istenirse pompa grubu veya emme borusunu üstüne bir
işaret konur. Kolonun en alt kısmından işaretlenen yer kadar olan kısım ölçülür ve bu kolon uzunluğuna eklenir.
Bu hava borusunun yekün uzunluğudur.
Pompa emme borusu veya pompa grubu dik durumda iken hava borusunun ilk kısmını alt ve açık ucu işaretin
üstün gelmek üzere yerleştirin. Bu genellikle galvanizli telle yapılır. Boruyu yerine telle bağlayın, böylece hava
borusunun ilave kısımları eklendikçe aşağıya doğru inecektir. Her kısım monte edilirken üst uçun durumun
kolon üzerinde işaretlendirmesi tavsiye olunur. Böylece eğer boru kayarsa anlamak mümkün olur.
Kolon borusu kısmındaki hava borusu monte edildikten sonra ve pompa vinçte asılı iken diğer çeşitli boylardaki
boruları ilave edin ve sonra telle kolon borusuna bağlayın. Borunun her bağlantı yeri hava geçirmez şekilde
olmalıdır. Bunun için grafitli gres yerine dişleri sıkıştıran bir madde kullanın.
Hava borusunun son kısmı kesilerek, sayaçla birlikte teçhizata ve çıkış başlığına uydurulur. Borunun ağırlığı
yatık istikamette dişleri olan bir cihazın üzerine vermekten kaçının. Mesela: Eğer boru bir dirseğe asılacaksa
dirseği destekleyin. Sayaç ve sübabı çıkış başlığına monte edin ve hava hattını buna bağlayın.
Sayaçlar 2 çeşittir; yükseklik ve direkt okuma sayaçları. Sübap vasıtasıyla boru hava ile doldurulduğunda yer
üstünde kaydedilen hava basıncı kuyudaki suyun derinliğine eşittir. (az bir farkla)
Yükseklik sayacı ile bu basınç direkt olarak sayaçta kaydedilir ve böylece suyun derinliği hava borusu uzunluğu
eski hava sayacında okunan sayıya eşittir.
Direkt okuma sayacında ise göstergeyi hava borsunun uzunluğuna eşit sayı üzerine yerleştirmek gerekir. bu
sayacın üzerinde hiçbir basınç yokken yapılmalıdır. Bu ayarı yapmadan subabın iğnesini çıkarın. Sayaç hava
borusu pompalandığı vakit su seviyesine kadar olan mesafeyi gösterir.
Gösterge hava borusunun uzunluğuna eşit olan sayıdan, borudaki basınca eşit miktarda uzaklaşacaktır.
Pompanın çalıştığı saatlerde beraber tutulan su seviyesi raporları kuyunun durumu ve değişikliklerini gösteren
mühim raporladır. Kuyu durumu bir müddet sonra değişecek ve pompada yapılacak değişikliklere iyi bir rapor
rehberlik edecektir.
3.2.d. Yapılması İcap Eden Hususlar
• Çıkış borusunu başlığa vidaları ile çekmeyin. İsale hattını o şekilde monte edin ki vidalar sadece
sızıntıyı önlemek için kullanılsın.
• Çıkış borusu ve teçhizatın ağırlığını sadece çıkış başlığına vermeyin. Boruyu bloklarla veya
mesnetlerle destekleyin. Gerekli yerlere askı kelepçeleri kullanın.
• Dişli başlık veya elektrik motoruna pompa çalışırken yağ koymayın.
• Dişli başlık veya elektrik motoru gres kutusuna tıpalarını çıkartmadan gres koymayın.
• Mil salmastralarını fazla sıkıştırmayın. Mesela: baskı somunlarını yarım tur çevirin ve daha fazla
sıkıştırmadan pompayı 10 dakika çalıştırın. Eğer sızan su sıcaksa, baskı somunlarını su soğuncaya
kadar gevşetin. Sonra tekrar sıkıştırın.
3.3 Otomatik Çalıstırma
İlk işletme ve ayarlar yapıldıktan sonra pompayı “stop” butonuna basarak durdudurun. Pano üzerindeki seçici
anahtarı “otomatik” konumuna getirip pompayı tekrar “start” butonuna basarak çalıştırın. Pompa bu konumda su
seviye rölesi ve seviye elektrodları vasıtası ile gerektiğinde devreden çıkıp otomatik olarak devreye girerek
problemsiz çalışacaktır.
BÖLÜM 4 GENEL VE TEKNİK BİLGİLER
4.1 Önerilen Pompa-Motor Korumaları
Panoda mutlaka bulunması gereken korumalar; termik röle, hat koruma sigortaları ve su seviye rölesi olup
bunlara ek olarak faz koruma rölesi ve faz sıralama rölesinin kullanılmasında büyük yarar vardır.
Faz koruma rölesi: Her üç fazdaki gerilimi kontrol eder, fazlar arası gerilim farkı+-%10 üzerine çıktığında röle
açarak motorun devre dışı kalmasını sağlar. Bu rölenin hiçbir şekilde devre dışı bırakılmaması gereklidir. Aynı
zamanda fazlardan herhangi birinin kaybolması durumunda motorun iki fazla çalışmasını da engeller.
14